Water

Leancubator is een innovatiecentrum in Algerije dat gespecialiseerd is in het uitwerken van begeleidingsprogramma's voor innovatief ondernemerschap en in het ondersteunen van de implementatie ervan.

Zijn project 'Save Sea Initiative' zorgt ervoor dat projecten van start-ups, studenten, professionals of ondernemers met innovatieve operationele modellen om plasticvervuiling in de maritieme ruimtes van Algerije tegen te gaan, opgepikt en begeleid worden.

Dit 'Save Sea Initiative'-programma begint met een oproep tot kandidaatstelling om zo veel mogelijk voorstellen te ontvangen. Er worden vooraf informatiesessies georganiseerd voor zij die meer informatie wensen.Vervolgens selecteert een jury met experts van BeMed en Algerijnse experts de vijftien beste oplossingen op basis van vier criteria: Haalbaarheid, Innovatie, Impact, Team.
De voorstellen moeten opgebouwd zijn rond twee thema's:

• het verminderen van het plasticgebruik (bewustmaking & alternatieven): het doel van dit thema is om projecten en oplossingen te vinden die het gedrag van de bevolking kunnen veranderen, met name door doeltreffende bewustmakingskanalen te creëren;
• de verzameling, verwerking en recyclage van plastic afval: het doel van dit thema is om de grote producenten van plastic afval samen te brengen met start-ups en initiatiefnemers van innovatieve projecten en om partnerschappen op te zetten. De bedoeling hiervan is om samen het beheer- en verwerkingsproces van dit afval te verbeteren op basis van open innovatie.

Dit project is laureaat van de BeMed-oproep voor micro-initiatieven waar de Stichting voor Toekomstige Generaties partner van is, dankzij het Aether Fonds voor Toekomstige Generaties.

De vereniging NaturDive wil een doeltreffende methode toepassen om verloren visnetten boven te halen in samenwerking met de professionele vissers in de Natura 2000-zone Cannes, Antibes en de Lérins-eilanden. Die spooknetten zijn bijzonder problematisch, omdat er dieren verstrikt in blijven raken en er zo tal van diersoorten door sterven, soms zelfs soorten waarvoor de netten niet eens bedoeld waren. Ze zijn ook gevaarlijk voor duikers en bootschroeven. Bovendien kan het tot 600 jaar duren voordat de bestanddelen van de netten, waaronder nylon, volledig afgebroken zijn!  

Elk net wordt gelokaliseerd en beoordeeld met een methode die ontwikkeld werd in samenwerking met het GhostMed-programma. Dankzij de lokalisatie kan het bovenhalen voorbereid worden. Dat gebeurt in samenwerking met de professionele vissers. De delen van het net die niet vastzitten aan een gevoelig substraat, kunnen naar boven gehaald worden met behulp van een bootlier. De duikers focussen dan weer op de delen van het net die vastzitten aan de gevoelige, koraalvormende zones. Die worden met veel precisie losgemaakt, door de hoornkoralen of andere boomachtige soorten één voor één eraf te halen. Elk stukje net wordt naar het oppervlak gebracht met behulp van een hefballon.

Als hoornkoralen losgetrokken zijn door het net, worden ze meteen ter plaatse opnieuw geplant. Elk bovengehaald net wordt vervolgens verzameld en gerecycleerd.
Daarnaast doet NaturDive onderzoek in de regio van Cannes en van Antibes om het aantal netten op de gebruikelijke visplekken na te gaan op dieptes tot 100 meter. Daarvoor gebruikt het een ROV, een onderwaterrobot die op afstand wordt bestuurd vanaf het oppervlak. Met deze gegevens kunnen voorbereidingen getroffen worden voor toekomstige schoonmaakacties en voor een methode om op die dieptes in te grijpen.

Dit project is laureaat van de BeMed-oproep voor micro-initiatieven waar de Stichting voor Toekomstige Generaties partner van is, dankzij het Aether Fonds voor Toekomstige Generaties.

In Libanon vervuilen allerlei soorten plastic afval de kustgebieden en de zee. De Libanese kusten zijn bezaaid met overblijfselen van nylon visnetten. Met de steun van BeMed ontwikkelde de organisatie Lebanese Developers in 2016 een project om deze erg vervuilende nylon visnetten op de kust van de Middellandse Zee in het noorden van Libanon op te ruimen. Het project was een succes en vandaag heeft de organisatie een nieuw voorstel, namelijk om achtergelaten visnetten te verzamelen en te recyclen en om tegelijkertijd de bevolking bewust te maken van de zeevervuiling.

Daarom wil dit initiatief de vissers wijzen op de gevolgen die het wegwerpen van nylon netten op volle zee of aan de oevers heeft, en de verzameling en recyclage van de achtergelaten netten uitvoeren.

Dit project is laureaat van de BeMed-oproep voor micro-initiatieven waar de Stichting voor Toekomstige Generaties partner van is, dankzij het Aether Fonds voor Toekomstige Generaties.

De nouvelles pratiques pour réagir aux inondations : la Région de Bruxelles-Capitale deviendra-t-elle bientôt une « Ville sensible à l’eau » ?

En Région de Bruxelles-Capitale (comme ailleurs), ces dernières années ont été marquées par l’éclosion de multiples pratiques alternatives au « tout à l’égout » (noues, citernes, jardins d’infiltration…) en matière de gestion des eaux pluviales et usées. Catalina Codruta Dobre a voulu savoir dans quelle mesure ces pratiques entraînent des changements dans le régime traditionnel de gestion des eaux pluviales et si, dans le double contexte de l’étalement urbain et du réchauffement climatique, elles peuvent entraîner une transition soutenable vers le concept de « Ville sensible à l’eau » (Water sensitive city). Conçu comme une recherche action participative, son travail repose sur trois études de cas : deux à Forest, une sur la vallée de Molenbeek. Celles-ci lui ont permis d’analyser les processus de transition à l’œuvre entre les diverses parties prenantes (autorités, habitant·e·s, associations, scientifiques…), de tester des outils d’aide à la décision, d’identifier les obstacles à la mise en place et à la diffusion des pratiques alternatives et, enfin, de formuler des recommandations en la matière (particulièrement sur l’importance des processus).

> A télécharger : Extrait de la thèse de Catalina Codruta Dobre (PDF) - si vous souhaitez recevoir la thèse dans son entièreté, merci de prendre contact avec la Fondation.
> Intervention de Catalina lors du webinaire, à partir de 00:43:36 :

La culture du risque face aux inondations en Wallonie et en Angleterre : analyse des biais psychologiques et des processus décisionnels.

Le travail de Justine Noulin dresse un constat étayé de l’état de conscience des particulier·ère·s et des professionnel·le·s, tant en Wallonie qu’en Angleterre, sur les risques d’inondations et les outils disponibles pour anticiper celles-ci. L’auteure a mené une analyse statistique et comparative à partir de 576 questionnaires en ligne envoyés à des particuliers et 20 entretiens semi-dirigés menés parmi des professionnel·le·s : architectes, pompier·ère·s, assureur·euse·s, etc. En recontextualisant les aléas et risques d’inondations dans deux contextes géographiques et institutionnels très différents, elle a identifié les raisons objectives et subjectives pour lesquelles les citoyen·ne·s et les professionnel·le·s en Wallonie ne peuvent ou ne veulent pas prendre conscience du risque et mettre en place les mesures d’adaptation déjà disponibles. Nourri de l’expérience des inondations de juillet 2021 en Wallonie, son travail formule des recommandations quant à un renouvellement de la communication autour des mesures existantes et à l’adoption de nouveaux outils réglementaires.

> A télécharger : Mémoire Justine Noulin (PDF)
> Intervention de Justine lors du webinaire, à partir de 23:15 :

Montée des eaux, migrations climatiques... Une fiction post 2050 pour mieux conscientiser la population belge

L’art est une voie efficace de sensibilisation aux enjeux de montée des eaux et de migrations climatiques. Tel est le pari du travail de Marie Maréchal qui, dans un premier temps, a exploré la psychologie du changement et la perception de la population belge face aux enjeux environnementaux. Artiste et plongeuse sous-marine, elle a ensuite mis au point un dispositif basé sur le son et l’image, mettant en scène les conséquences d’un scénario postapocalyptique scientifiquement plausible dans une Europe d’après 2050. Ce dispositif est présenté dans un espace confiné évoquant la condition de réfugié climatique. Si l’accroche initiale est volontairement émotionnelle, elle a pour but ultérieur d’emmener le spectateur et la spectatrice vers un meilleur degré de conscientisation et, ensuite, vers l’adoption à long terme de comportements pro-environnementaux en harmonie avec ses valeurs et ses convictions propres. Baptisé « Vestiges submergés », le dispositif devrait être présenté au public en situation réelle courant 2022.

> A télécharger : Mémoire Marie Maréchal (PDF)
> Intervention de Marie lors du webinaire, à partir de 00:37:48 :

In het verlengde van haar Missie CorSeaCare die in 2019 de steun kreeg van BeMed, stelt de vereniging MareVivu voor om op Corsica een creatieve low-techoplossing te testen voor het hergebruik van het plasticafval dat burgers en verenigingen aan de kust verzamelen.

De vrijwilligers van de vereniging, haar wetenschappelijke aanspreekpunten en haar netwerk van partnerverenigingen zullen als opdracht hebben het afval te verzamelen, de aanwezige soorten kunststoffen te karakteriseren, en te experimenteren met de recyclage ervan door lokaal ontworpen en gebouwde low-techmachines. Met deze machines kan dan vermeden worden dat men het afval automatisch gaat ingraven of verbranden. Het initiatief biedt een lokale en flexibele oplossing voor het hergebruik van het verzamelde plasticafval.

De vereniging zal de bevolking bewustmaken van de problematiek van plastic en tegelijk het publiek wegwijs maken in het recyclageproces. Deze activiteiten zullen gepaard gaan met een uiteenzetting over de beperkingen van recyclage en over het belang van een verminderd gebruik van plastic. Om dit experiment nog meer in de kijker te plaatsen, zal de vereniging een tentoonstelling opzetten van de voorwerpen die met de machines gemaakt zijn, en zal ze tevens een filmpje opnemen dat de problematiek onder de aandacht brengt.

Ten slotte heeft de vereniging de ambitie om door middel van statistische gegevens de openbare en politieke instanties (gemeenten, kantons, departement en Collectivité de Corse) te sensibiliseren.

Dit project is laureaat van de BeMed-oproep voor micro-initiatieven waar de Stichting voor Toekomstige Generaties partner van is, dankzij het Aether-fonds voor Toekomstige Generaties.