Environment

WijDelen vzw stimuleert en promoot, aan de hand van online platformen Peerby en Peergroups, het delen van spullen tussen buren, collega’s en organisaties. Het doel is delen zo gemakkelijk en toegankelijk mogelijk te maken. De vzw wil uitgroeien tot een coöperatie die steunt op het verdienmodel Peergroups.be (deelgroepen tussen collega’s). De winst die daaruit voortvloeit, zal worden ingezet ter promotie van het gratis deelplatform Peerby.be.

De unieke luierservice van Washcot verhuurt en wast katoenen luiers en biedt een wekelijkse thuisleverings- en ophaaldienst. Ideaal voor de nieuwe generatie ouders die waarde hecht aan milieu en gezondheid. Washcot bedient zowel gezinnen als kinderdagverblijven over heel Vlaanderen, Brussel en Waals-Brabant.

Urban Forests ontwikkelt dichte bossen van inheemse boomsoorten die zichzelf in stand houden in een stedelijke of semi-stedelijke omgeving. Het zijn ecologisch rijke bossen met waardevolle ecosystemen die de impact van de menselijke activiteit op het milieu inperken. De bossen groeien uitzonderlijk snel en hebben weinig tot geen onderhoud nodig.

Shayp is een slimme en goedkope technologie voor waterbesparing in woningen en niet-residentiële gebouwen. Het detecteert waterlekken in de watervoorziening en voorspelt rekeningen op basis van realtime waterconsumptie. Zodoende verkleint het bedrijf de ecologische voetafdruk van de gebruiker en bespaart op water- en verzekeringskosten.

For Good is een impactgerichte onderneming die ernaar streeft de ecologische voetafdruk van haar gebruikers te verkleinen, voor eens en voor altijd. De makers van For Good ontwikkelden een geautomatiseerde dienst (smartphone-app en online platform) die gebruikers op weg helpt naar een duurzamere levensstijl door hun gedrag op te volgen en bij te sturen op vlak van mobiliteit, consumptie en energiegebruik. Op een leuke en eenvoudige manier worden de gebruikers actief in de groeiende For Good-community.

Peerby is het eerste deelplatform dat mensen toelaat op grote schaal spullen te delen. Door het delen van spullen te promoten en te faciliteren wil WijDelen een gedragsverandering stimuleren van bezit naar gebruik van spullen. Bovendien verbindt de vzw buren, collega’s en organisaties onderling. Het platform werkt vraaggestuurd en is bijzonder toegankelijk. Iets nodig, stel gewoon de vraag. Je bericht komt terecht bij alle naburige Peerby-leden en je vindt snel wat je zoekt. Het systeem is daarmee eenvoudig, sociaal, ecologisch en economisch. “Fan zijn van je probleem, niet van je oplossing, blijft voor de nodige drive zorgen” weet Lieven D’hont, medeoprichter van het deelplatform. 

Deelplatform

In 2013 richtten Lieven, Ludo en Kristof het eerste deelplatform WijDelen.be op. Dit werd meteen een succes en het jaar erop startte de samenwerking met de Amsterdamse startup Peerby. “We leren veel van elkaar. Zowel voor social media als voor het ontwikkelen van een nieuw businessmodel” vertelt Lieven. In 2017 overschreed de organisatie de kaap van 25.000 leden. Tot dan functioneerde het initiatief enkel op subsidies en giften. Begin 2017 lanceerde WijDelen Peergroups om het model financieel rendabel te maken. De eerste klanten zijn Colruyt, Ikea en Greentrack. Eens het initiatief tien klanten telt, vermoedelijk in het najaar van 2017, zal de vzw omgevormd worden tot een coöperatie die een duurzaam beheer van het model zal garanderen. “In de toekomst willen we een breed gedragen ecosysteem voor het delen van spullen op punt zetten.”  

Mentaliteits- en gedragsverandering

Het delen van spullen is een eerste stap in de omschakeling naar een cultuur waarin bezit en spullen een andere invulling krijgen. “Zo heb ik eigenlijk een gat nodig in de muur en geen boormachine” legt Lieven uit. En die omschakeling is nodig als we willen afstappen van overconsumptie en excessief materiaalbezit. De kracht van Peerby is haar laagdrempeligheid. Het uitgangpunt is het vertrouwen tussen mensen en de grote bereidheid om elkaar te helpen. “Mensen houden van hun spullen, maar hebben er ook plezier aan om ze uit te lenen omdat ze met hun spullen anderen kunnen helpen. Dat is de dynamiek die we willen opwekken” stelt Lieven.

LaSemo is een van de eerste duurzame festivals van België. De editie van 2017 lokte zo’n 27.000 bezoekers. Naast de concerten kunnen de festivalgangers genieten van straattheater, kortfilms, dansvoorstellingen en spelen. “We proberen gedurende drie dagen een andere wereld te creëren” vertelt Nora Gosse. Met haar brede assortiment aan activiteiten, wil LaSemo zo veel mogelijk mensen aanspreken. Het heeft verschillende voorzieningen voor mensen met een beperking en zet sterk in op sensibilisatie rond sociale thema’s. Bovenal is LaSemo pionier op vlak van ecologie en daarmee een voorbeeld voor velen.

Volle kracht vooruit 

De eerste editie van het festival vond plaats in 2008 op ‘l’île d’Oneux’ te Hotton, in de provincie Luxemburg, en lokte zo’n 4500 festivalgangers. Reeds vanaf het begin zijn duurzaamheid en toegankelijkheid de basisdoelstellingen van LaSemo. Sinds 2012 draagt het dan ook het Access-i-label. In 2013 verhuisde het festival naar het ‘Parc d’Enghien’ in Henegouwen. In 2017 bedroeg de opkomst 27.000 mensen, een record. Zo’n 20% van de festivalgangers zijn kinderen. In de toekomst wil LaSemo de buurtbewoners nog meer betrekken door de artiesten bij hen te laten logeren. Verder behaalde LaSemo in 2017 het Green Key label en stelt de organisatie alles in het werk om zo snel mogelijk de Greener Festival Award te bemachtigen.

Ecologisch pionierschap  

In 2016 verklaarde 72% van de festivalgangers dat ze LaSemo bezochten omwille van haar duurzame insteek. De ecologische initiatieven zijn indrukwekkend: herbruikbare bekers, ecologische toiletten, afvalsorteereilanden, maximale beperking van verpakkingen, decoratie met gerecycleerde materialen en lokale en duurzame maaltijden, zijn slechts enkele voorbeelden. Zodoende toont LaSemo ook aan de sector dat het anders kan en dat grootschalige evenementen best duurzaam kunnen zijn. LaSemo heeft met andere woorden een zekere “laboratoriumfunctie” waaruit zijzelf en anderen kunnen (blijven) leren.

Communauté de la Poudrière is een pluralistische, zelfstandige leef- en werkgemeenschap waar de mens een centrale plaats heeft. Elk van de drie vestigingen, in Brussel, Vlaanderen en Wallonië, bestaat uit gezinnen en alleenstaanden, van alle leeftijden, met verschillende sociale achtergronden en geloofsovertuigingen. De gemeenschap formuleert een alternatief voor het individualisme en het kapitalisme en verzet zich tegen de wegwerpmentaliteit. En dat al bijna 60 jaar. Door afval en herbruikbare spullen op de halen, te recycleren en eventueel opnieuw te verkopen, kan ze haar financiële autonomie bewaren. De gemeenschap biedt een warme omgeving en morele en/of materiële steun aan mensen in kwetsbare situaties.

Een oude rot in het vak

In 1958 ontstond op natuurlijke wijze een eerste gemeenschap in een achtergestelde wijk in Brussel. Van bij het prille begin delen de leden hun inkomen, werk, maaltijden en vrije tijd. In 1964 werd La Poudrière een vzw. Een tiental jaren later opende een tweede gemeenschap haar deuren. La Poudrière werd een plaats waar mensen in kwetsbare situaties terecht kunnen en worden opgevangen door mensen met een betere toegang tot meer sociale of financiële middelen. In 2017 heeft zich in elke regio, meer bepaald in Brussel, Rummen en Péruwelz, een gemeenschap gevestigd. De leden genereren een inkomen door ten eerste afval te verzamelen, te sorteren en te recycleren. Ten tweede halen ze herbruikbare meubels, huishoudapparaten, kleding en andere spullen op, om deze te verkopen via de website of in hun winkels.

De geest van Ghandi

La Poudrière is gestoeld op een van Ghandi’s bekende principes: “Live simply so that others may simply live.” Hiervoor zijn eenheid en gelijkheid sleutelelementen. De gemeenschap wil verspilling tegengaan, delen promoten en zo “een alternatief bieden voor een samenleving die de weg kwijt is” vertelt Yves Dosimont. “En onze formule blijkt haalbaar, aangezien we al bijna 60 jaar bestaan”. Op die manier wil de gemeenschap hulp bieden aan mensen in armoede, mensen die moeilijk aansluiting vinden tot gespecialiseerde organisaties, of gewoon mensen die nood hebben aan een break.

Al sinds 2011 zetten de tweede en derde graad van het Notre-Dame Instituut uit Bastenaken zich in voor de transitie naar een duurzame samenleving. De school ontwikkelt educatieve activiteiten rond duurzame ontwikkeling en betrekt hierbij de volledige leergemeenschap. Aanvankelijk kleinschalige activiteiten gericht op het sensibiliseren van haar leerlingen, groeiden uit tot een veelheid aan projecten rond energie-efficiëntie, sorteren en recycleren, waterbesparing en duurzame voeding. Op die manier draagt het INDSé bij aan het welzijn en de gezondheid van haar leerlingen en personeel enerzijds, en de gezondheid van onze planeet anderzijds. De school telt meer dan 1100 leerlingen.

Agenda 21

De projecten en activiteiten van het INDSé vertrekken vanuit beginsel 21 van de Verklaring van Rio: “The creativity, ideals and courage of the youth of the world should be mobilized to forge a global partnership in order to achieve sustainable development and ensure a better future for all”. De ‘Stuurgroep Agenda 21’ van de school verenigt de verschillende betrokken actoren en coördineert de acties en projecten. In december 2015 ontving de school het label “Agenda 21 Scolaire” van Coren vzw. Dit label beloont de geleidelijke integratie van duurzame ontwikkeling in het onderwijs en op organisatorisch niveau, en het openstellen naar de buitenwereld aan de hand van partnerschappen, synergiën en samenwerkingsdynamieken.

De school van morgen

De school organiseert onder andere artistieke projecten met gerecycleerde materialen. Verder installeerde ze waterloze urinoirs, een sorteercentrum en composthopen en hecht ze veel belang aan energiebezuiniging. Deze toekomstgerichte initiatieven van het INDSé benadrukken de innovatieve denkwijzen van haar leerlingen en leerkrachten. In de toekomst wil de school ook de ouders meer betrekken. In de opleiding van onze jongeren een dimensie duurzame ontwikkeling integreren is voor de school van cruciaal belang. Dit zal een positieve impact hebben op de levensomstandigheden van de toekomstige generaties. “We moeten echt een mentaliteitsverandering op gang brengen” stelt Dominique Lambert, Adjunct-Directeur. “We moeten ons consumptie- en productiemodel, met haar perverse effecten, herdenken. Hiermee beginnen we het best bij onze jongeren”.

La Ferme de Froidmont vzw biedt ten eerste professionele opleidingen en begeleiding aan werkzoekende volwassenen. In de keuken en de zaal van restaurant La Table de Froidmont leren medewerkers al doende de kneepjes van het vak. In de grote moestuin worden ze geïntegreerd in de wereld van de biologische landbouw en permacultuur. Het restaurant serveert smaakvolle gerechten uit de Franse keuken, met biologische en lokale ingrediënten, deels van eigen kweek. Op die manier schrijven ze mee aan het korte-keten-verhaal, met respect voor de natuurlijk biodiversiteit. Ook buurtbewoners kunnen er op hun eigen perceeltje komen zaaien en oogsten.

Veelzijdige missie

La Ferme de Froidmont is sinds 2010 actief in verschillende domeinen, met als voornaamste doelstelling de socio-professionele re-integratie of heroriëntatie van werkzoekende volwassenen. Elk jaar volgen een 30-tal volwassenen er een praktijkgerichte opleiding en begeleidingstraject naar een nieuwe job. En dat werpt zijn vruchten af! De meeste stagiairs vinden namelijk (opnieuw) de weg naar de arbeidsmarkt én hun plaats in de samenleving, wat boost geeft aan hun zelfvertrouwen. La Ferme de Froidmont omvat een restaurant, een moestuin van bijna drie hectaren en transitiewoningen voor zo’n vijftien personen. Daarnaast verhuurt het enkele conferentiezalen en gastenkamers. Op termijn streven de initiatiefnemers naar de ontwikkeling van een heus voedselnetwerk in en rond Rixensart en een complementaire munt voor heel Waals-Brabant.