Samen op een duurzame, collectieve, verantwoordelijke en ecologische manier in Brussel wonen en dat uitermate betaalbaar houden… Dat was de droom van een vijftiental mensen toen ze in 2008 een vzw oprichtten en het architectenbureau Stekke + Fraas Architecten en AAAAchitectures onder de arm namen.
In 2013 werd die droom voor 80 personen werkelijkheid met de oplevering van de participatieve groepswoning Brutopia: 27 passieve en 2 lage-energieappartementen met een gemeenschappelijke tuin. Door samen bouwgrond aan te kopen en te bouwen zonder externe projectontwikkelaar, kon tot 20 à 30% goedkoper worden gebouwd. Ecologie, samenhorigheid, multifunctionaliteit en sociale mix was hetgeen wat van meet af aan primeerde bij de initiatiefnemers van Brutopia en wat ook dit buitengewone co-housingproject mogelijk maakte.
Brutopia is een participatieve groepswoning bestaande uit 2 nieuwe volumes verbonden door een grote gemeenschappelijke tuin van 757 m². In de realisatie werden 29 appartementen ondergebracht (27 passieve en 2 lage-energiewoningen), enkele professionele ruimtes (o.a. het architectenkantoor van Stekke & Fraas en een energieloket) en een dagcentrum voor bejaarden uit de buurt. Naast de tuin staan ook een moestuin, een wassalon, twee auto’s en een polyvalente zaal voor alle bewoners ter beschikking. Dat alles bevindt zich midden in een volkse Brusselse wijk met scholen, winkels en openbaar vervoer vlakbij.
Samen kopen en samen bouwen of renoveren om minder te betalen, is één van de kerngedachten die aan de basis van deze realisatie ligt. Door samen bouwgrond aan te kopen, door gezamenlijk te bouwen zonder projectontwikkelaar, door persoonlijke afwerkingsmaterialen (voor o.a. keuken en badkamer) in groep aan te kopen en zoveel mogelijk zelf te doen, werden tot 20 à 30% aan kosten uitgespaard. Zonder die collectieve aanpak hadden de bewoners van Brutopia er tegen de huidige vastgoedprijzen niet eens aan moeten denken om een vergelijkbaar appartement in het Brusselse te kopen, laat staan zo’n duurzame appartementen als die in Brutopia.
Duurzaamheid, ecologie, samenhorigheid en sociale mix was wat van meet af aan primeerde bij de initiatiefnemers van Brutopia en wat ook dit grootscheepse co-housingproject mogelijk maakte. Van in de ontwerpfase werd erover gewaakt verschillende soorten appartementen te creëren, met verschillende prijzen, afhankelijk van de gewenste oppervlakte van het appartement, van de ligging, van de afwerking en van de betrokkenheid van de eigenaar in het project (sommigen hebben zelf de afwerkingswerken uitgevoerd), zodat het project voor alle beurzen toegankelijk werd.
Dankzij diverse energiebesparende maatregelen tijdens de bouwfase is het jaarlijks verwarmingsverbruik in Brutopia beperkt tot 28 kWh/m². Ook het waterverbruik werd gerationaliseerd door in een groot regenwaterrecuperatiesysteem op de daken te voorzien. Op diezelfde daken staan ook zonnepanelen. Voor al deze ecologische maatregelen sleepte het project in 2009 al de prijs ‘Voorbeeldgebouw’ van het Brusselse Gewest in de wacht.
Bij Brutopia gaat het om meer dan ‘louter’ ecologisch en economisch verantwoord leven in de stad. Het project reflecteert de uitgesproken wens om samen een duurzaam leven uit te bouwen en dezelfde waarden te delen.
